Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

Тупроқшуносликнинг замонавий муаммолари

Республикамизнинг иқтисодий салоҳияти ва барқарорлигини белгилайдиган асосий манба бўлиб қишлоқ хўжалик маҳсулотлари ва уларни етиштиришда унумдор тупроқ қоплами ҳисобланади. Мамлакатимизда аграр саноат ривожланган бўлиб, унинг табиий иқлим шароити, тупроқ ва сув манбалари меҳнат ресурслари ҳамда қишлоқ хўжалиги экинлари – пахтачилик, ғаллачилик, боғдорчилик ва сабзавот- полиз маҳсулотларидан юқори ҳосил олишга имконият яратиб беради. Юртимиз бўйича ҳайдаладиган ерлар 4,9 млн. гектар бўлиб, шундан суғориладиган ерлар 4,3 млн. гектарни ташкил қилади. Собиқ Иттифоқ даврида интенсив деҳқончилик ва пахта монокултурасининг қишлоқ хўжалигида кенг қўлланиши натижасида суғориладиган ерларнинг 60 – 70% шўрланган, эрозияга учраган, пестицидлар ва оғир металлар билан ифлосланган. Давлатимиз, юқорида айтиб ўтилган муаммоларни ҳал қилиш мақсадида Ер кодекси ва кадастрини ишлаб чиқиш, ерни ижара сифатида фермер ва деҳқон хўжаликларига бериш масаласини амалга оширди.

Табиатдан фойдаланиш иқтисодиёти

Ушбу маъруза матинида табиатдан фойдаланиш ва табиатни муҳофаза қилиш тушунчаси, табиий ресурслар классификацияси, табиатдан фойдаланишни бошқаришнининг ҳуқуқий асослари, давлат механизими, экологик фондлар тизими ўрганилади.

Табиат илмининг замонавий концепцияси

Маъруза матнларида табиатшунослик фанларини ривожланиш босқичлари, биосфера тузилиши, оламни тузилиши ҳақида маълумотлар берилган.

Регионда табиатдан фойдаланиш иқтисодиёти

Ушбу маъруза матнда табиатдан фойдаланиш иқтисодиётининг илмий моҳияти, табиатдан фойдаланишни экологик-иқтисодий самарадорлиги баён этилган.

Табиий фанлар концепцияси

Xaр бир фаннинг мақсад ва вазифаси бўлганидек замонавий фанлар табиий концепсияси фанинг мақсад ва вазифаси бизнинг қамраб турган атроф оламни яхши билишни унига меҳр-муҳаббат кўзи билан қарашни талаб этади. Бу фанни ўқиш давомида талабалар фан ютуқлари уларни замонга боғлаш ва экология, ер, сув, тупроқ, ўсимлик ва ҳайвонот дунѐси билан танишади ва фаннинг қадимги марказлари тўғрисида билимга эга бўлади. Марказий Осиѐ, қадимги Грейия ва Римда яшаган олимларнинг фикрларидан баҳраманд бўлишади.

Спорт тиббиёти

Маълумки, жисмоний тарбия ва спорт билан шуғулланиш одам организмини ҳар томонлама жисмонан ривожланиши ва мустаҳкамланиши, физиологик функцияларнинг такомиллашти-риши ва соғломлаштиришга олиб келади. Шуғулланувчиларнинг ёши, жинси ва ўзига хос хусусият-ларини ҳисобга олган ҳолда тўғри уюштирилган жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари юқори самара беради. Акс ҳолда улар жисмоний тарбиянинг соғломлаштириш вазифасини ҳал қилиш борасидаги аҳамиятини йўқотади.

SITRUS EKINLAR

Sitrus ekinlari o’zining beqiyos ta’mi, vitaminga boyligi, xushbo’y hidi, qayta ishlash saqlash va tashishga yaroqligi, yetishtirish va ko’paytirishning u qadar murakkab emasligi va shu kabi qator afzalliklari bilan dunyoning ko’pgina mamlakatlarida yuqori baholanadi. Birgina apelsinning o’zi mashhurligi va yalpi yetishtirilishi jihatidan barcha ekinlar orasida dunyoda birinchi o’rinda turadi.

SANОAT MIKRОBIОLОGIYSI

Qadimiy biologik texnologiylar orasida mikrobiologik sintez asosida ishlab shiqarish eng zarur ishlab shiqarishlardan biri hisoblanadi. Mikrobiologik sintez texnologiysi yoki oxirgi vaqtlarda mikrobiologik texnologiya deb yuritilayotgan jarayon asosida inson manfaatlari uchun o’ta zarur bo’lgan mahsulоtlarni olish uchun mikroorganizmlarni yoki ularning hayoti davomida hosil qiladigan mahsulоtlarini qayta ishlash jarayonlari va ularni olish usullarini takomillashtirish yotadi.

QISHLOQ XO'JALIK BIOTEXNOLOGIYAS VA MIKROBIOLOGIYA

Ushbu ma’ruza matnlari tо‘plami 5410500 — Qishloq xо‘jalik mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi bakalavr ta’lim yо‘nalishi uchun mо‘ljallangandir. Ma’ruzalar matni qishloq xо‘jalik biotexnologiyasi va mikrobiologiya kursi bо‘yicha oliy о‘quv yurtlari uchun qabul qilingan namunaviy dastur asosida tuzilgan. Ushbu tо‘plamning mikrobiologiya kursida fanning о‘rni va ahamiyati; mikroorganizmlar morfologiyasi va fiziologiyasi; mikroblarga tashqi muhit omillarining ta’siri; patogen mikroblar; oziq–ovqatdan zaharlanish va kasallanish; havo, tuproq, suv mikroflorasi; qishloq xо‘jaligi biotexnologiyasi kursida esa gen muhandisligi asoslari, rekombinant DNK olish va genlar bibliotekasini yaratish, hujayra muhandisligi, о‘simliklarni sog‘lomlashtirish, klonli mikrokо‘paytirish, fitogarmonlar va sintetik regulyatorlar, tuproq unumdorligini oshirish biotexnologiyasi haqida ma’lumotlar berilgan

O`simliklar fiziologiyasi

Usimliklar fiziologiyasining asosiy maksadi: a) usimliklarda sodir buladigan fiziologik jarayonlarni urganish, ularni moxiyatini ochish va shu asosda usimlik maxsuldorligini oshirish b) usimliklardan eng yukori xosil olishning nazariy asoslarini ishlab chikish. Usimliklar fiziologiyasining vazifasi usimlik organizmlari xayot faoliyati jarayonlari va ularning atrofini urab olgan muxit Bilan bulgan uzaro alokasini xar tomonlama urganishdir. Usimliklarni shu nuktai nazardan taxlil kilish nazariy xamda juda katta amaliy axamiyatga ega. Usimliklar fiziologiyasining tarixi. Fanning shakllanishi, tiklanishi va rivojlanishi shartli ravishda bir necha boskichga bulib urganiladi.

O‘SIMLIKLAR OZIQLANISHI VA O‘G‘ITLAR

O`simliklar oziqlanishi va o`g`itlar – o‘simliklarni oziqlanishi to‘g‘risidagi fan bo‘lib, tuproq unumdorligini oshirish va qishloq xo‘jalik ekinlaridan yuqori, hamda sifatli hosil etishtirishda oziq moddalarning dehqonchilikdagi aylanishini va o‘g‘itlardan samarali foydalanishni o‘rganadi. Demak agrokimyo fani tabiatda oziq elementlarini aylanishini, o‘simliklar bilan munosabatini va qishloq xo‘jalik ekinlarini hosildorligini oshirishda tuproq bilan mineral o‘g‘itlarni o‘zaro bog‘liqligini o‘rganadi

ЎСИМЛИКЛАР ФИЗИОЛОГИЯСИ

Фотосинтез, нафас олиш, сув режими ва тириклик асосини ташкил этувчи бошқа ҳаётий кечинмаларни ўрганиш, тахлил қилиш ва уларни одам учун фойдали томонга ўзгартириш, яъни юқори ва сифатли ҳосил олишга қаратиш мазкур фаннинг асосий вазифаси ҳисобланади. Шу маънода ўсимликлар физиологияси агрономия фанларининг назарий асосини ташкил этади. Чунки физиология соҳасида эришилган ҳар бир ютуқ, ўсимликшуносликда ҳам янги муваффақиятларга сабаб бўлади. Айниқса кейинги йилларда бу соҳада эришилган ижобий натижалар: табий сувларидан тежамкорлик билан фойдаланиш мақсадида суғориш ишларини тартибли йўлга қўйиш, минерал ва органик ўғитлардан самарали фойдаланиш, ўсиш ва ривожланишни бошқариш, ташқи шароитнинг ноқулай омилларига ўсимликлар чидамлилигини ошириш каби ишларнинг ҳаммаси ўсимликлар физиологиясининг ютуқларига асослангандир

Odam anatomiya

Ushbu ma`ruzalar matni “Odam anatomiyasi va fiziologiyasi” faniga doir ta’minot (o‘quv dasturi, ishchi fan dasturi), ta’lim texnologiyalari o‘z aksini topgan. “Odam anatomiyasi va fiziologiyasi” ma`ruzalar matni oliy o‘quv yurtlarining – jismoniy madaniyat ta’lim yo‘nalishi talabalari uchun mo‘ljallangan

ODAM ANATOMIYASI

Odam anatomiya asoslari kursi bo’yicha ma`ruzalar matnida odam tanasining shakli, xususiyati, organlar va tukimalarning xilma-xilligi, hamda ularning tanada joylashishi, organlar sistemasi va ular ishining bir butunligiga ta`siri to’g’risida chuqur bilim berishi mo’ljallangan.

MILLIY G`OYA: O’ZBEKISTONNING IJTIMOIYIQTISODIY RIVOJLANISH STRATEGIYASI

Mamlakatimizning mustaqillik yillarida barcha sohalarida katga yutuqlarga erishilmoqda. Jumladan, bu borada oliy ta’lim sohasida ham amalga oshirilayotgan islohotlarning o’ziga xos o’rni bor. Mustaqilligimizning dastlabki yillaridan boshlab nafaqat oliy ta’lim tizimini, shuningdek uning mazmunini boyitishga qaratilgan islohotlarning xuquqiy bazasi ishlab chiqilganligi va uning real hayotga tatbiq etilishi katta ahamiyatga ega bo’ldi.

Исследование рациональных конструкций фундаментов

В межвузовском сборнике рассмотрены актуальные вопросы расчета и проектирования рациональных конструкций фундаментов, в том числе пирамидальных свай. Приводятся результаты полевых испытаний несущей способности пирамидальных свай, материалы регионального обобщения несущей способности и осадки забивных висячих свай в слабых водонасыщенных грунтах. Издание предназначено для научных работников, инженеров-проектировщиков и строителей, занимающихся расчетами и проектированием фундаментов зданий и сооружений.