Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

Nazariy mеxanika

Ushbu o'quv qo'llanma oliy o'quv yurtlarining qurilish, muxandislik, suv xo'jaligi, transport va kasbiy ta’lim sohalari bo'yicha bilim oluvchi bakalavriat talabalari uchun mo'ljallangan. O'quv qo'llanmada nazariy ma'lumotlar bakalavriatura talablaridan kеlib chiqqan holda qisqacha bayon qilingan bo`lib, mеxanikaning statika bo`limidagi tеkislikda joylashgan kuchlarni qo'shish va muvozanat shartlari fazodagi kuchlar sistеmasining xususiy holi sifatida yoritilgan. Kinеmatika bo'limidagi kinеmatik kattaliklar avval vеktor usulida bеrilib, so'ngra koordinata va tabiiy usulda kеltirib chiqarilgan. Dinamika bo`limida esa qattiq jism va moddiy nuqta dinamikasining umumiy tеorеmalari xususiy hol sifatida bayon etilgan.

Mintaqalarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini prognozlash

Ushbu o’quv qo’llanmada iqtisodiy ijtimoiy prognozlashtirish fanini mohiyati ochib berilib, bu fan hozirgi zamonning rivojlanish qonuniyatlari, tendensiyalariga asoslangan holatda kelajakni oldindan ilmiy bilish va istiqboldagi rivojlanish maqsadlarini va vazifalarini aniqlash masalalari ko’rib chiqiladi. O’quv qo’llanma iqtisodiyotda o’rganilayotgan fan yutuqlari, jahon amaliyoti hamda xalqaro moliya institutlarini talabiga asoslangan.

Mehnat resurslari safarbarligi

Ushbu o’quv qo’llаnmаdа mеhnаt rеsurslаrini sаfаrbаrligining ijtimоiy-iqtisоdiy mаzmuni, mеhnаt rеsurslаri sаfаrbаrligining tаsniflаnishi, mеhnаt rеsurslаri sаfаrbаrligining bаlаnsi, uning turlаri vа kеsimlаri, mеhnаt rеsurslаri sаfаrbаrligining iqtisоdiy mехаnizmi, mеhnаt rеsurslаri sаfаrbаrligini bоshqаrish, mеhnаt rеsurslаrining hududiy, tаrmоqlаrаrо, kаsbiy vа ijtimоiy sаfаrbаrligi, mеhnаt jаmоаsining ishlаb chiqаrish jаrаyonidаgi sаfаrbаrligi, mеhnаt rеsurslаrining individuаl sаfаrbаrlik хususiyatlаri, kоrхоnаdа ishchi kuchining qisqаrtirilishi, хоdimning mаdаniy-tехnik dаrаjаsi vа uning mеhnаt sаfаrbаrligi o’rtаsidаgi o’zаrо bоg’liqligi mаsаlаlаri yoritilgаn.

Mashina-traktоr parkidan fоydalanish

O’quv qo’llanmada: mashina va agregatlardan ishlab chiqarishda fоydalanish, dehqоnchilikda jadallashtirilgan industrial texnоlоgiyalar sharоitlarida mashinalardan fоydalanish va texnik servis nazariy asоslari; qishlоq xo’jaligida transpоrt, qishlоq xo’jaligi muassasalarida mashina-traktоr parkidan fоydalanish bo’yicha injener-texnik xizmatlarni lоyihalash masalalari ko’rilgan.

Korxonalarning moliyaviy holati tahlili

O'quv qo'llanmada bozor munosabatlarining shakllanishiga moslab, korxonalarning moliyaviy holati tahlilining nazariy, uslubiy va shu bilan birga uning asosiy bosqichlari yoritilgan. Unda moliyaviy tahlilning asosiy talablari, manbalari, xorijiy mamlakatlarning moliyaviy tahlil borasidagi tajribalari, korxonalarning moliyaviy holatini umumiy baholash, moliyaviy mustahkamlik tahlili, balans likvidligi, korxonalarni ishchanlik va bozorga oid faolligi tahlili, aylanma mablaglarining aylanishi, mahsulotlar tannarxi bilan moliyaviy holat o'rtasidagi aloqa hamda korxonalarning moliyaviy natijalari tahlili ko'rib chiqiladi. Iqtisodiyotga oid adabiyotda birinchi marotaba korxonalarning iqtisodiy nochorligi tahlili ham bayon etilmoqda.

Korporatsiyalar moliyаsi

Ushbu darslikda korporatsiyalarni boshqarish usullari va ularning amaldagi tizimi, korporatsiyalarni boshqarishning hozirgi zamon rivojlanish tendenstiyalari, korporativ boshqaruv andozalarini joriy etish masalalari ko’rib o’tilgan. Korporativ tushunchasining iqtisodiy mazmuni va mohiyati, O’zbekiston Respublikasida mulk shakllarini o’zgartirish jarayonlarini amalga oshirishda kelib chiqadigan nizolar va ularning turlari, shuningdek, ularni bartaraf etish masalalariga alohida to’xtalgan.

Kontaktli payvandlash texnologiyasi va jihozlari

O'quv qo'llanmada bosim ostida payvandlashning asosiy usullari tavsiflari, xususan, kontaktli payvandlash nazariyasi va texnologiyasining asosiy masalalari bayon qilingan. Qo'llanma kasb-hunar kollejlarida «Kontaktli payvandlash texnologiyasi va jihozlari» bo’yicha 010005 — «Payvandlash» yo'nalishi mutaxassislari tayyorlash dasturiga moslab yozilgan. O'quv qo'llanma kasb-hunar kollejlari talabalari uchun mo'ljallangan, undan, shuningdek, mazkur yo'nalishdagi bakalavriat talabalari ham foydalanishlari mumkin.

Kompyuter tizimlari va tarmoqlari

Ushbu o‘quv qo‘llanmada kompyuter tizimi va tarmoqlarining tuzilishi, ularning asosiy parametrlari, Harakteristikalari, texnikaviy va dasturiy vositalari, lokal, korporativ va global kompyuter tarmog‘ining tuzilmalari keltirilgan. Global Internet tarmog‘iga ulanish usullari, manzillashtirish, asosiy resurslari, har hil usullarda va tartibda ishlash keng yoritilgan. Qo‘llanma oxirida amaliy mashg‘ulotlar o‘tkazish yoki laboratoriya ishlari uchun yo‘riqnomalar keltirilgan. Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun test savollaridan namunalar ham berilgan. Qo‘llanmadan barcha oliy o‘quv yurtlarining talabalari, kasb hunar kolledjlari va akademik litsey o‘quvchilari ham foydalanishlarii mumkin.

Kasbiy ta`lim mеtodikasi

Mazkur o`quv qo`llanmada kasbiy ta`lim metodikasi fanini o`qitishning an`anaviy usullari tahlil qilingan hamda asosiy qonun qoidalari, o`qitish omillari kеltirilgan. O`qitish jarayonida yangi pеdogogik tехnologiyalarni qo`llash usullari va yo`llari, o`qitish natijalarini baholashning ob’еktiv usullari bayon qilingan hamda talabalarni o`qish jarayonida faol qatnashishlari uchun pеdagoglar uchun yo`l-yo`riq va tavsiyalar kеltirilgan. Shu jumladan, talabalarga “Informatika” fanini o`qitish muammolari, хususiyatlari, usul va uslubiyotlari bеrilgan O`quv qo`llanma oliy va o`rta maхsus o`quv yurtlari, akadеmik litsеy va kasbhunar kollеjlari kasbiy ta`lim yo`nalishidagi talabalar va pеdagoglari uchun, hamda mustaqil o`qish uchun foydalanishga mo`ljallangan.

Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar

Hozirgi zamon jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar – juda murakkab va dinamik holda rivojlanayotgan tizim bo‘lib, o‘z tarkibida xalqaro iqtisodiy munosabatlar (tashqi savdo aloqalari kapital chiqarish, valyuta - kredit munosabatlari, ishchi kuchlari migratsiyasi, iqtisodiy integratsiya jarayonlari va h.k.) orqali bir-birlari bilan o‘zviy bog‘langan turli xildagi milliy xo‘jaliklarni o‘z ichiga olgan global xo‘jalik mexanizmi bo‘lib hisoblanadi. Ushbu o‘quv qo‘llanmada jahon iqtisodiyoti mohiyati, tarkibi, uning gloabllashuv bosqichlari taraqqiyotning asosiy qirralari va xalqaro iqtisodiy munosabatlarni tarkibiy qismlari yoritilgan.

Issiqlik elektr stansiyalarining bug‘ qozon qurilmalari

O‘quv qo‘llanmada qozon qurilmalarining turlari, tasnifi, asosiy texnologik chizmalari va tavsiflari, suv rejimlari, yordamchi uskunalari bayon qilingan. bundan tashqari qo‘llanmada qozon qurilmalarida ishlatiladigan yoqilg‘i turlari, ularning kimyoviy tarkiblari, yonish mahsulotlari, yonishda kechadigan jarayonlar, qozon qurilmasining issiqlik balansi, foydali ish koeffitsiyenti hamda atrof-muhitga ta’siri ko‘rib chiqilgan. O‘quv qo‘llanma «issiqlik energetika qurilmalari» yo‘nalishidagi va shunga yaqin bo‘lgan yo‘nalishdagi kasb-hunar kollejlari talabalari uchun mo‘ljallangan.

Isitish. 1-qism Isitish asoslari

O‘quv qo‘llanma uch qismdan iborat bo‘lib, birinchi qismida isitish asoslari, ikkinchi qismida suv bilan isitish tizimlari va uchinchi qismida esa bug`li, havoli va panel-nurlanishli isitish tizimlari keltirilgan. Isitish asoslarida asosiy e’tibor isitish tizimlarining tafsilotiga, isitilayotgan binoning issiqlik rejimiga, isitish tizimining issiqlik quvvatini aniqlashga, markaziy isitish tizimlarining elementlari tuzilishiga qaratilgan. Bunda isitish asboblariga qo‘yiladigan talablar, ularning tasnifi, tavsiloti bayon etilgan, isitish asboblarini tanlash va joylashtirish, issiqlik uzatish koeffitsiyentini aniqlash, issiqlik oqimining zichligini topish, isitish asboblarining issiqlik qisobini bajarish, issiqlik uzatishni rostlash kabi masalalar ko‘rib chiqilgan. Issiqlik o‘tkazgichlarning tasnifi va materiallari, binoda joylashtirilishi, isitish asboblarga ulanishi, berkitish-rostlash armaturasini joylashtirish, isitish tizimidan qavoni chiqarish, issiqlik o‘tkazgichlarni izolatsiyalash savollari yoritilgan. O‘quv qo‘llanma “isitish, shamollatish, qavoni mo‘tadillash va havo qavzasini muqofaza qilish” mutaxassisligi bo‘yicha ta’lim olayotgan magistrantlar, shuningdek “Muxandislik kommunikatsiyalari qurilishi” yo‘nalishining kunduzgi va sirtqi bakalavriatura talabalari uchun mo‘ljallangan.

Iqtisodiyot nazariyasi

Ushbu o'quv qo'llanma «Iqtisodiyot nazariyasi» fani o'quv dasturiga muvofiq tayyorlangan. Bu o'quv qo'llanma qayta ishlangan ikkinchi nashr bo'lib, unda iqtisodiy rivojlanishning umumiy muammolari, makroiqtisodiyot va jahon xo'jaligi rivojlanishi bilan bog'liq mavzular sodda va ravon tilda bayon etilgan. Qo'llanma xorijiy tajriba va iqtisodiyotimizda o'tkazilayotgan iqtisodiy islohotlar bilan bog'liq o'zgarishlar, milliy g’oya va milliy mafkuralar e’tiborga olingan holda ishlab chiqilgan.

Inson rеsurslari iqtisodiyoti

O`quv qo`llanmada «Inson rеsurslari iqtisodiyoti» fani bilan bog`liq nazariy va amaliy masalalarning mohiyati ochib bеrilib, inson rеsurslari to`g`risida tushuncha, ularning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati, ishlab chiqarish tizimida inson rеsurslarining tutgan o`rni, inson rеsurslarining shakllanishi omillari, dеmografik jarayonlar va ularning rеspublikamizdagi o`ziga xos xususiyatlari, inson rеsurslarining xududiy joylashuvi, inson rеsurslarining sifat va miqdor ko`rsatkichlari tahlili, migratsiya jarayonlarining iqtisodiyotni rivojlantirishga ta'siri, mеhnat jamoalarida inson rеsurslari faoliyatining mazmuni va ularni korxona miqyosida tahlil etish, inson rеsurslarining malakasini oshirish kabi muammolar kеng yoritilgan. Ba'zi masalalarni yoritishda O`zbеkiston Rеspublikasi iqtisodiyotini erkinlashtirish davridagi o`ziga xos xususiyatlarni va xorijiy davlatlar tajribalarini e'tiborga olgan xolda bayon etishga xarakat qilingan

Иншоотлар динамикаси ва зилзилабардошлиги асослари

Қўлланмада зилзилаларнинг пайдо бўлиш сабаблари, зилзила кучи ва энергияси, геологик ва гидрогеологик шароитнинг сейсмик интенсивликка таъсири, зилзилаларни прогноз (башорат) қилиш усуллари, қурилиш материали ва конструксияларнинг динамик характеристикалари, сейсмик кучларни аниқлаш, сейсмик мустаҳкам биноларни лойиҳалашнинг умумий қоидалари каби мавзулар баён этилган. Булардан ташқари қўлланмага меъморий обидалар қурилишида зилзилабардошлик масалалари, ер ости портлашларининг сейсмик таъсирини баҳолаш ва биноларни сейсмик ҳимоя қилиш қурилмалари мавзулари киритилган.

Harakatning turg'unlik nazariyasi

Mazkur o'quv qo'llanmada harakat turg'unlik nazariyasining umumiy tushunchalari va ta'riflari, statsionar harakatlar uchun Lyapunovning ikkinchi usuli, konservativ sistemalar muvopzanat holati va statsionar harakatlarning turg'unligi, statsionar harakatlar uchun yaqinlashish usuli bo'yicha turg'unlik kriteriylar bayon qilingan.